Esta noite celébrase a tradicional festividade de San Xoán, que aínda que en cada rexión celébrase dunha forma determinada, dende a nai do viño queremos compartir as peculiaridades e tradición da festividade en Galicia por medio do especial publicado polos compañeiros de Galicia Dixital, e que di así:
"Habelas, hailas". E na noite do 23 ao 24 de xuño os galegos -do mesmo xeito que noutras zonas de España e do mundo- facemos o posible por contemplalas, procurando invocar ao ben e afastar ao mal, e desexando que os bos esconxuros axúdennos até o seguinte 23 de xuño. É a coñecida como "NOITE MEIGA": unha noite, xunto coa do 31 de decembro (San Silvestre), en que as bruxas despregan unha gran actividade e prodúcense desde o anoitecer e até o canto do galo febrís loitas entre luces e sombras, entre o ben e o mal.
É unha celebración chea de maxia que envolve o ritual da fogueira e aos participantes famentos de protección e bos agoiros, e tamén aos servos das forzas demoníacas.
"Galicia, Terra Meiga".
Ritos e tradicións, crenzas e supersticiones mestúranse en Galicia durante a noite do 23 ao 24 de xuño. E é que a memoria colectiva da "Terra Meiga" ten acumuladas historias vivas, moitas delas conservadas grazas á tradición oral e ás festas que se transmitiron de xeración en xeración e que hoxe gozan da prema de propios e estraños. "Contan as lendas que, cando se pon o sol que aluma o día do 23 de xuño, as "lareiras" das bruxas convértense en improvisados laboratorios onde potes, ungüentos e esconxuros mestúranse en combinados pócemas e como preámbulo do seu voo nocturno. Pero tamén "hailas" que deciden recibir o solsticio ao amparo dos montes, nunha barca que asuca o mar ou en reunións en escampados, covas, ríos e regatos, así como en campos despexados. Por iso é polo que até no lugar máis recóndito de Galicia acéndese unha fogueira como símbolo purificador e protector.
É o lume que, unha vez feito brasas, sáltase ao berro de "Bruxas fóra" co fin de afastar os males que poidan aveciñarse.
É, pois, ao redor dunha fogueira onde a simboloxía atopa a súa máxima expresión e presenza popular: reunidos en torno ao lume, cántase, báilase, cómese e bébese co fin de escorrentar aos malos espíritos.
Orixes.
Días despois do solsticio de verán celébrase en toda Europa a chegada do estío e o apoxeo do sol. Con ritos semellantes, e aceptada a súa procedencia de tradicións célticas orixinadas na Idade Media, no santoral católico coincide coa festividade de San Xoán e os rituais son restos de enraizados cultos ao lume, a auga e a terra. As fogueiras de San Xoán son o ritual máis coñecido e practicado: ao lume debemos de enfrontarnos para dominalo e que nos conceda os seus favores. Así, a manifestación popular da fogueira mantívose como unha festa de irmandade, polo que é moi común atoparnos nas rúas, as prazas, o monte ou as praias numerosas fogueiras organizadas por grandes e pequenos colectivos que adornan a celebración con certa carga de superstición engadida entregando ao lume materiais vellos, inservibles ou fatídicos; e gozando da festa a través da gastronomía, por iso é polo que sexan tan populares as "sardiñadas" e churrascadas populares, así como a degustación de chourizos e viño do país.
Rituais
A elaboración de ramos con rosas, saúco, hinoxo, torvisco, palitroques, herba de San Xoán, cardos e outras flores; lavarse a medianoite nunha fonte, regato ou o mar; fregarse a pel co rocío da mañá; botar sal por encima dos tellados, son algúns
dos recursos máis empregados por aqueles que buscan a protección.
E que sería da noite de San Xoán en Galicia sen un dos seus rituais máis característicos: "A queimada". Para que ningunha "meiga" escápese do lume purificador, ninguén debe quedar sen a súa queimada. Así que aquí deixámosvos un vídeo para que poidades elaborala de forma precisa e sinxela, ademais achegámosvos unha ligazón para que completedes o rito co seu esconxuro.
Entradas
